(Бесира халади уьмуьрдин бязи геренар шиирривди теснифзавай)
Итим фена машин къуна,
Фидайла заз чуькь тавуна.
Машин йуькна шеъ къагъана,
Чилер ацlай пек къагъана,
Кьве цlару кал гуьгъвенаваз
Са итимди тек къагъана.
Яшар фена мегьрибандиз.
Диде хьана, бала хьана.
Кlвалахариз ишез-ишез
Бубад кlвалин дерт эх тежез.
1941-45- йисарин Ватандин дяве авалайла, зи юлдаш ватан хуьз дяведиз фена. Шумудни са медал къачур зи юлдаш Алибала Рамазанов дяведин рекьера хура гуьлле аваз ярх хьанвай чкадал немцериз есир гьатна. Дяведай хтайла чна къуьн-къуьневаз кIвалахна. Амма есирвиле хьана лугьуз алудна чун кIвалахрилай, рикlиз кани сенятрилай. Са ирид йис алатайла мадни райондай чаз эвер гана. Вучдатlа чин тейиз кlвачерихъ зуз акатна, вилер шехьдай, рикIни акъатдай хурай. Зурзаз-зурзаз гьахьна чун чlехидан кабинетдиз. Мецел гаф къведачир:- “ Вуч кар ятlа мегер, мад чи кьилел атайди?” Стулдихъ галайди къарагъна, патав атана, гъил яна чаз, гъиле медал “Ветеран Труда“ туна. Плендиз аватунни Алибаладин айиб тучирди тестикьарна. Пара шехьна зун хвеши виляй. Хуьруьз кьил вине аваз хтана чун.
Муштулух я квез, юлдашар.
Мад сагъ хьурай куьн стхаяр.
Алуда куь рикlеллай пас,
Квез куь кlвалах жеда мад хас.
Хвешивилив хтана чун
Гагь ацукьиз, гагь къарагъ жез,
Гагь хъуьрезвай, гагьни ишез
И гафарин чIалахъ тежез.
Хъфена чун чи колхоздал,
ЧIалах хьухь куьн сад Аллагьдал,
Чи дердериз дарман хьана
Пис ксариз иман хьана.
1994 йисуз Алибала рагьметдиз фена. Са рушакай медсестра хьана, муькуьдни филолог хьана, гададини инженервал кlелна Махачкалада уьмуьрзава. Икьван азиятар акур дидедин рикl хадан бес? Руш Чимназа атай уьлчуьяр элкъуьриз, дидедин рикlиз гзаф азиятар гана. Эхирни ам Агъдамдиз кьисмет хьана. Диде-буба, стхаяр-вахар авай еке пара хатурлу са хизандиз аватна. Юлдашни инсанвал авай, чирвал авай мектебдин директор тир. Стхайри сад хьана жаванриз кlвал эцигна. Кьве аялни, юлдаш галаз дидед патав атайла, пака юкъуз ван хьана Агъдам амач лугьуз. Лентер алуд тавунвай свасвилин коробкаярни цlийи кIвалер душмандин гъиле гьатна.
Вун мугьмандиз атай чlавуз,
Дидед патав хтай чlавуз,
На дидедин рикl атlана
Зи зегьметар зай-вай лугьуз.
Июл вацран 25-даз,
Нянин хабар гудай чlавуз,
Агъдам шегьер амач лугьуз,
Шехьна бала йифиз, юкъуз.
Экуьн фадлай къарагъарна,
Гъуьлни-пабни гьатна рекье.
Шехьиз-шехьиз хъфена вун
Кьве аял зи туна хиве.
Зи баладиз кlвални амач,
А ватандихъ пайни кумач.
Машин къуна тухвай жегьиз
Ви паюна затlни амач.
Шегьердин агьалияр гьар патахъ катна. Чимназ вичин юлдашни галаз Тертердиз акъатна. Язух дидедин рикlи гьикьван эхда, кана кабаб хьана хьи рикl, веледдикай са хабар авачиз. Уьмуьрдин рекьера хъсан инсанар дуьшуьш хьурай лагь. Чимназал духтур Курбанов Курбан дуьшуьш хьана, гьадаз дидедин ялвардин ван хьана, адан рушаз куьмек авуна. Са жуьредин кlвал авуна, Чимназани адан юлдашди Къарабагъдин дяведин аскерар парабур кlвачел къарагъaрна. Алай вахтунда руша вичин хизан галаз Бакуда уьмуьрзава.
Бесират хануман 90 яш хьанватIани, гъиле гилани къелемни дафтар ава, шиирар туькIуьрзава. Бесира ханумаз чандин сагъвал ва рикlин шадвал чlехи Аллагьдивай тlалабзава за.
РикIин сузаяр
Уьумуьр пара яшар я зи,
РикI зелил тир гафар я зи.
Заз дерт гьялдай кас авай туш
Къелем-дафтар вахар я зи.
Гар са юкъуз зи гъилевай
Къелем — дафтар вахар я зи.
Ибур бендер туш бендеяр,
Чанда авай гафар я зи.
Аллагь патай паяр гурла
Зун- ви бенде гьинавайтIа?
Зи чан сайру фадлай хьанай,
Савад такур кьил авайтIа.
Сад Аллагьдиз ялвар ийиз
КIеви рекьер ахъа хьурай.
Халкь хьанавай гьар са рушаз
Кьулухъ вичин стха хьурай.
Ваз гьамд хьурай, я сад Аллагь
Зи эхир кьил хъсан хьурай.
Заз гьял тахьай са кар ава
Гьам гьял авун асант хьурай.
Я сад Аллагь, им вуч кар я?
Я сад Аллагь, им вуч кар я?
Сад гуьрчег я, сад я гуьчIуь.
И дуьнядин вад къан уьмуьр
Садаз экуь, садаз мичIи.
Я сад Аллагь, им вуч кар я?
Садаз бей я, садаз элиф.
И дуьнядин вад къан уьмуьр
Садаз девран, садаз гьайиф.
Я дерт авай вахар-рушар,
Чна дердер гьиниз гьайин?
Куь пар залай залан ятIа
Гъваш терезар чна пайин!
РикIин къен туькьуьл хьайила
Хиялар за низ ахъайин?
Виридалай хъсан кар я,
Физ булахдал циз ахъайин.
Гьикьван рикIе дерт хьайитIан,
Аллагьдин тIвар сабурдив къан.
Сир къене хуьз уьмуьр ракъун,
Мусурманрин абур я кьван.
Репия Къарибова