X
    Категории: Статьи

Конкурсдин гъалиб

Маълимвилин пеше вири девирра сейлиди ва гьа са вахтунда регьят туширди яз амукьзава. Жувахъ авай тежрибани чирвилер уьмуьрдин шегьре рекьел акъатзавай жегьил несилриз бегьеркваз гуз алакьун – им малимдин алакьунни кьилин винизвал я. КIвалахдив туькIуьрунин саягъда эгечIунихъ иллаки метлеб ава.
Къейднавай хьтин ерияр Испикрин юкьван мектебда кIвалахзавай хайи чIаланни эдебиятдин малим, шаир ва журналист Марсел Ризаеваз хас я.
Пешедал кьару яз кIвалахзавай жегьил малим вичин пешекарвилин дережадал датIана алахъзава, гьавиляйни агалкьунри хъверзава. Ингье и мукьвара адахъ мад са шумуд агалкьун хьанва. Сифтедай СтIал Сулейманан райондин сергьятра, гуьгъуьнлайни Магьачкъала шегьерда республикадин дережада аваз кьиле фейи «Лезги чIалан лап хъсан малим» конкурсда сад лагьай чкаяр кьуна.
Кьасумхуьруьн 1-нумрадин юкьван мектебда кьиле фейи муниципал этапда хайи чIаланни эдебиятдин тежрибавай малимри иштиракна. М.Ризаева «Етим Эминан уьмуьрдин рехъ ва туькIуьрунар» темадай 10-классда ахъа тарс тухвана. Тарсуна ученикрилай гъейри чпихъ кьетIен тежриба хьанвай 7 малимдини иштиракна. Марсел малимди къейд авурвал, абурун жергеда тIвар-ван авай, лайих малимар тир пешекар-методист Н.Мегьамедова, Кьасумхуьруьн 1-нумрадин юкьван мектебдин завуч, 50 йисалайни гзаф вахтунда хайи чIаланни эдебиятдин тарсар гайи С.Селимова, Герейханован хуьруьн 1-нумрадин юкьван мектебдин хайи чIалан малим С.Османова ва масабур авай. Жюридик квай малимри, методистри пешекарвилелди тарс кьиле тухвай М.Ризаеван алакьунриз лайих къимет гуналди, ам муниципал этапдин гъалиб тирди къейдна. Ахъа тарсунин мад са кьетIенвал ам хьана хьи, малимди вичи чIагъан ягъиз, аялри чIалар Е.Эминанбур тир «Гуьзел Тамум» ва «Дустариз» манияр лагьана. Вичихъ тафаватвилер хьайивиляй адан тарс тежриба раижунин макьсаддалди КТВ, Эксклюзив-ТВ, Лидер-ТВ телеканалрайни къалурна.
Вичин алакьунрал чIалахъ яз ада гьевесдивди 18-20-мартдиз кьиле фейи «Хайи чIалан лап хъсан малим-2015» конкурсдин республикадин этапдани иштиракна. Магьачкъала шегьердин 11-гимназияда кьиле фейи конкурсда Дагъустандин районрайни шегьеррай санлай къачурла 34 малимди иштиракна. Малимди вичи ихтилатзавайвал, Дагъларин уьлкведин 9 чIехи миллетрин (лезги, дарги, лак, къумукь авар, чечен, табасаран, мугъул, ногъай) чIаларалди тарсар давам хьайи конкурс тамам 3 юкъуз гьуьжетрин жуьреда кьиле фена. Конкурсда лезги чIалан 5 малимди иштиракна: Каспийск шегьердай, Мегьарамдхуьруьн, Ахцегь, Кьурагь ва СтIал Сулейманан районрай.
Тарсариз къимет гузвай жюридик пуд тежрибавай пешекар квай: Дагъустандин педагогвилин кадрийрин пешекарвилин дережа хкаждай институтдин кьилин пешекар Н.Таймурова, Тахо-Годидин тIварунихъ галай ИАИ-дин илимдин къуллугъчи Ж.Мейланова, Дагъустандин педагогвилин университетдин филологиядин факултетдин доцент, илимрин кандидат В.Бабаев.
Республикадин этапда М.Ризаева вичин ахъа тарс «СтIал Сулейманан уьмуьрдин рехъ ва туькIуьрунар» темадай тухвана. Жуьреба тадаракар (шаирдикай кхьенвай ктабар, макъалаяр, Эфенди Къапиев, Максим Горки рахазвай видеояр, шаирдин туькIуьрунриз бахшнавай ва шикилралди къалурнавай цлан чIехи баннер), кардихъ кутунилай гъейри, С.Сулейманан муьгьуьббатдин «Марият» шиирдиз кхьенвай манини вичи чIагъан ягъиз, малим тир уьмуьрдин юлдаш Джулета Ризаевади устадвилелди тамамарна. Конкурсдин нетижада тафават хьайи адан тарсуниз жюриди рейсад къарардалди лайих тир сад лагьай чка гана.
Эхиримжи юкъуз конкурсдин кIвенкIвехьун патал 9 малимдин (гьар са миллетдин лап хъсан малимдин) арада тежрибадай гьуьжетар давам хъхьана.
Конкурсдин программада пуд лагьай югъ малимри тухвана канзавай 2 мярекатдиз талукьарна: «Классдин сят» ва «Диде-бубайрин кIватIал». Вири миллетрин патай гьар са кас жюридик хьайи и мярекатар имтигьанрин жуьреда кьиле фена. Абур гимназиядин актдин залда, вири иштиракнавай малимрин вилик азаддиз, вилик амаз малум тушир темайрай тухун лазим тир. Гьар са мярекат 20 декьикьадилай артух тушиз, конкурсдин шартIунив кьурвал махсус къайдада тухвана. М.Ризаеваз «Классдин сят» номинациядай «Дидедин чIал чаз виридаз багьа я!» ва «Диде-бубайрин кIватIал» номинациядай «Студент-практи­- ­кант» темаяр кьисмет хьана. Конкурсдин нетижада 1-чка аварви малим З.Базаевади, 2-чка ЦIийи Испикрин мектебдин лезги чIалан малим Марсел Ризаева, 3-чкаярни кьве касди – чечен чIалан малим З.Дакаевадини дарги чIалан малим М.Адаевади кьуна. Чпин алакьунралди тафаватхьайи чкаяр кьур малимар Образованидин министерстводин дипломриз, грамотайриз ва масан пишкешриз лайих хьана. Идалайни гъейри, абуруз «Дагъустандин образованидин министерсводин отличник» гьуьрметдин тIварарни гана.
Жегьил малим ва шаир Марсел Ризаеваз чна гъиликнавай агалкьунар мубаракзава. Вилик эцигнавай макьсадар кьилиз акъудун патал датIана гьерекатдик квай адахъ вичин пешеда мадни кьакьан дережайрин агалкьунар хьурай!

Куругъли ФЕРЗАЛИЕВ,
Зари